Gulen reageert uitgebreid op de situatie in Turkije

Gulen reageert uitgebreid op de situatie in Turkije

Onderstaand stuk is op 12 augustus 2016 verschenen in de Franse krant Le Monde. Hierin reageert Gulen uitgebreid op de beschuldigingen aan zijn adres en dat dit niet de eerste keer is dat hem dit overkomt.


In de nacht van 15 juli, ging Turkije door de meest catastrofale tragedie in zijn recente geschiedenis na een mislukte couppoging. De gebeurtenissen van die nacht kunnen een ernstige terreurcoup genoemd worden. Turkse mensen uit alle geledingen van de samenleving die dachten dat het tijdperk van de militaire staatsgrepen voorbij was, toonden solidariteit voor de democratie en tegen de staatsgreep. Terwijl de couppoging nog aan de gang was, veroordeelde ik deze coup al in de sterkste bewoordingen.

Twintig minuten nadat de militaire couppoging in gang was gezet, en voordat de echte daders bekend waren, haastte president Erdogan zich om mij te beschuldigden. Het is verontrustend dat een beschuldiging werd gemaakt zonder op helderheid te wachten over de details van de gebeurtenis en de motieven van de daders. Als iemand die van de verleden vier staatsgrepen heeft geleden in de afgelopen 50 jaar, is het bijzonder beledigend geassocieerd te worden met een couppoging. Ik verwerp dergelijke beschuldigingen volledig.

De afgelopen zeventien jaar leid ik een teruggetrokken leven in zelfopgelegde ballingschap, in een klein stadje in de Verenigde Staten. De bewering dat ik het 7 na grootste leger ter wereld – op 10.000 kilometer afstand – heb weten te overtuigen tegen haar eigen regering op te treden is niet alleen ongegrond, het is ook vals. Daarbij komt dat die aanname ook niet door de rest van de wereld is aanvaard.

Als er coupplegers zijn die zichzelf beschouwen als sympathisanten van de Hizmetbeweging, dan hebben die mensen naar mijn mening verraad gepleegd tegen de eenheid van hun land doordat zij deelnamen aan een gebeurtenis waar hun eigen burgers het leven verloren. Zij hebben ook de waarden overtreden die ik mijn hele leven heb verdedigd. Ook veroorzaakten zij het lijden van honderdduizenden onschuldige mensen door de represailles van de overheid.

Hoewel ik het onwaarschijnlijk acht, kunnen er mensen zijn die zich hebben mee laten slepen door een interventionistische cultuur onder sommige militaire officieren en die reflexen zwaarder hebben laten wegen dan de waarden van Hizmet. In dat geval kan een hele beweging niet verantwoordelijk worden gehouden voor de wandaden van die individuen. Ik laat hen over aan Gods oordeel.

Niemand staat boven de rechtsstaat, ook ik niet. Voor de coupplegers hoop ik dat zij ongeacht hun achtergrond, indien zij schuldig bevonden worden na een eerlijk proces te hebben ontvangen, de straf krijgen die zij verdienen. De Turkse rechterlijke macht is gepolitiseerd en sinds 2014 gecontroleerd door de overheid, daarmee is dus de mogelijkheid van een eerlijk proces zeer klein. Om deze reden heb ik meerdere malen gepleit voor de oprichting van een internationale commissie om de couppoging te onderzoeken. Ook heb ik toegezegd mij te houden aan de conclusie van een dergelijke commissie.

Deelnemers aan de Hizmetbeweging zijn nooit betrokken geweest bij gewelddadige incidenten gedurende haar 50-jarige bestaan. Ze zijn niet eens de straat op gegaan om de Turkse veiligheidstroepen te confronteren, terwijl zij al drie jaar lijden onder de regering haar heksenjacht, zoals de heer Erdogan het zelf noemt.

Hizmet-deelnemers zijn de afgelopen drie jaar onderworpen aan een lastercampagne en onderdrukt door de staat. Die staat is in handen van een politiek gecontroleerde rechtshandhaving en rechterlijke macht. Desondanks hebben mensen uit de Hizmetbeweging zich tegen onrecht verzet met legitieme middelen, en alleen hun rechten verdedigd binnen het wettelijk kader.

Juridische en wetshandhavingsinstanties van Turkije zijn de laatste drie jaar gemobiliseerd om een vermeende ‘parallelle staat’ die ik zou runnen te onderzoeken en onthullen. De corruptieschandalen van 2013 werden door de Turkse regering benoemd als ‘een georganiseerde poging van Hizmet-sympathisanten binnen de bureaucratie’ om de regering ten val te brengen. Ondanks de aanhouding van 4.000 mensen, zuivering van tienduizenden overheidswerknemers, en onrechtmatig beslaglegging op honderden stichtingen en particuliere bedrijven, zijn de Turkse autoriteiten niet in staat gebleken een enkel stuk geloofwaardig bewijs op tafel te leggen.

De Turkse premier noemde in mei 2013 een gelegenheid mij te ontmoeten “een godsgeschenk”. Echter, na de openbaring van de corruptieschandalen in december 2013, begon hij haattaal te bezigen zoals ‘moordenaars’ en ‘bloedzuigende vampiers’ wanneer hij sprak over deelnemers van de Hizmetbeweging.

De reeds ingezette heksenjacht is na de verraderlijke couppoging van 15 juli ondraaglijk geworden. Turkse overheidsfunctionarissen begonnen ook te verwijzen naar mij en de mensen die sympathie voelen voor mijn standpunten als een “virus” en “kankercellen die moeten worden uitgeroeid.” Honderdduizenden mensen zijn ontmenselijkt omdat zij Hizmet-geaffilieerde instellingen en organisaties hebben gesteund. Hun privé-bezit is in beslag genomen, bankrekeningen overgenomen en hun paspoorten geannuleerd. Daarmee is hun vrijheid van beweging beperkt. Honderdduizenden gezinnen maken nu een humanitaire ramp mee als gevolg van deze voortdurende heksenjacht. Nieuwsberichten geven aan dat bijna 90.000 mensen zijn gezuiverd van hun werk en 21.000 onderwijslicenties van leerkrachten zijn ingetrokken.

Is de Turkse regering bezig deze gezinnen te laten verhongeren tot de dood door hen hun banen te ontnemen en hen te verbieden het land te verlaten? Wat is het verschil tussen deze behandeling en de pre-genocide praktijken in de Europese geschiedenis?

Ik heb elke militaire coup in Turkije gezien en, net als veel andere Turkse burgers, zowel tijdens als na iedere coup geleden. Ik werd gevangen genomen door de junta regering na de coup van 12 maart 1971. Na de staatsgreep van 12 september 1980, werd een aanhoudingsbevel uitgevaardigd tegen mij waarop ik zes jaar lang als voortvluchtige heb geleefd. Direct na de postmoderne militaire coup van 28 februari 1997,  volgde een rechtszaak tegen mij met als strafeis de doodstraf. Ik werd beschuldigd   van “een ongewapende terroristische organisatie die bestaat uit één persoon.”

Tijdens al deze beklemmende, militair gedomineerde regeringen, zijn er drie zaken geweest waarin ik werd beschuldigd van “het leiden van een terroristische organisatie” en in al deze gevallen ben ik vrijgesproken van alle beschuldigingen. Ik was het doelwit van de autoritaire militaire administraties toen. En nu word ik geconfronteerd met precies dezelfde beschuldigingen op een zelfs nog onwettiger manier dan voorheen. Ditmaal niet door een militaire regime, maar een legaal autocratisch regime.

Ik had vriendschappelijke betrekkingen met de leiders van de verschillende politieke partijen, zoals de heer Turgut Ozal, de heer Suleyman Demirel en de heer Bulent Ecevit. Ik heb altijd hun beleid dat ten gunste stond van de hele gemeenschap oprecht gesteund. Ze behandelden mij met respect, in het bijzonder wanneer zij Hizmets activiteiten als bijdrage erkenden aan de sociale vrede en onderwijs.

Hoewel ik mij van de politieke Islam heb gedistantieerd, prees ik de democratische hervormingen die door de heer Erdogan en de AKP-leiders tijdens hun eerste termijn zijn doorgevoerd.

Mijn hele leven was ik tegen staatsgrepen en inmenging in de binnenlandse politiek. Toen ik ruim 20 jaar geleden verklaarde dat “er is geen terugkeer van de democratie en seculiere staat”, werd ik beschuldigd en beledigd door dezelfde politieke islamisten die dichtbij de huidige regering staan. Ik sta nog steeds achter mijn woorden. De afgelopen 40 jaar zijn er meer dan 70 boeken verschenen op basis van mijn artikelen en preken. In geen enkel ervan is er ook maar één uitdrukking dat het idee van een staatsgreep legitimeert. Integendeel worden juist universele menselijke waarden uitvoerig besproken, die het fundament van de democratie zijn.

Turkije emanciperen uit de vicieuze cirkel van autoritarisme is alleen mogelijk door de invoering van een democratische cultuur en een op verdiensten gebaseerde regering. Noch een militaire coup, noch een autocratie is een oplossing.

Helaas is in Turkije onafhankelijke media het zwijgen opgelegd of door de overheid in beslaggenomen. Vervolgens wordt middels regeringsgezinde propaganda een aanzienlijk deel van de Turkse burgers wijsgemaakt dat ik achter de coup van 15 juli zou zitten. Echter ziet de wereld, die wel toegang heeft tot objectieve informatie, duidelijk dat wat er aan de hand is: een greep naar de macht door de regering onder het mom van een heksenjacht.

Wat telt is niet de mening van de meerderheid, maar de waarheid dat volgt uit een eerlijk proces. Tienduizenden mensen die het doelwit van zulke grove beschuldigingen zijn geweest, waaronder ikzelf, willen graag onze naam  zuiveren door middel van een eerlijke rechtsgang. We willen niet leven met deze beschuldigingen. Helaas heeft de overheid  politieke controle over  de rechterlijke macht sinds 2014, waardoor de kans voor Hizmet-sympathisanten is verkeken om hun namen van deze beschuldigingen te wissen.

Ik roep wederom de Turkse regering op om een internationale commissie toe te staan de couppoging te onderzoeken. Wederom beloof ik mijn volledige medewerking hieraan. Indien de commissie constateert dat ook maar een tiende van waar ik van beschuldigd wordt waar blijkt te zijn, zal ik naar Turkije terugkeren en de zwaarste straf accepteren.

De afgelopen 25 jaar zijn deelnemers aan de Hizmetbeweging onder toezicht geweest van honderden overheden, inlichtingendiensten, onderzoekers en onafhankelijke organisaties van het maatschappelijk middenveld. Daaruit is nooit gebleken dat zij betrokken zijn geweest bij illegale activiteiten. Om deze reden nemen veel landen de beschuldigingen van de Turkse regering niet serieus.

Het belangrijkste kenmerk van de Hizmetbeweging is niet op politieke macht uit te zijn, maar in plaats daarvan op zoek te gaan naar lange termijnoplossingen voor de problemen die een bedreiging vormen voor de toekomst van hun samenleving. In een tijd waarin Islamitische landen in het nieuws verschijnen vanwege terreur, bloedvergiet en onderontwikkeling, hebben Hizmet-sympathisanten zich ingezet op het vergroten van opgeleide generaties die open staan voor dialoog en actief bijdragen aan hun samenlevingen.

Ik heb altijd geloofd dat de grootste problemen van deze landen onwetendheid, armoede en conflicten voortkomend uit intolerantie waren. Vandaar heb ik altijd mensen aangemoedigd die naar mijn boodschap wilden luisteren, om scholen te bouwen in plaats van moskeeën of centra voor koranlessen.

Hizmet-deelnemers zijn actief in het onderwijs, de gezondheidszorg en humanitaire hulp. Niet alleen in Turkije, maar ook in meer dan 160 landen over de hele wereld. Het belangrijkste kenmerk van deze activiteiten is dat zij mensen van alle religies en etnische achtergronden dienen – niet alleen moslims.

Deelnemers aan de Hizmetbeweging  hebben scholen geopend voor meisjes in de moeilijkste gebieden van Pakistan en bleven ook tijdens de burgeroorlog onderwijs geven in de Centraal-Afrikaanse Republiek. Terwijl Boko Haram jonge meisjes gijzelde in Nigeria, openden Hizmet-deelnemers scholen om meisjes en vrouwen op te leiden. Zowel in Frankrijk als in de Franstalige wereld, heb ik de mensen die mijn ideeën en waarden delen aangemoedigd om te vechten tegen groepen die radicaal islamitische ideologieën omarmen en daarbij de autoriteiten in deze strijd te steunen. In deze landen heb ik ernaar gestreefd dat moslims erkend worden als vrije burgers die bijdragen aan de samenleving, en hen aangespoord om deel van de oplossing te worden in plaats van geassocieerd te worden met de problemen.

Ondanks meermaals bedreigd te zijn, heb ik categorisch vele malen terroristische groeperingen zoals Al Qaida en ISIS, die het ware gezicht van de islam aantasten, veroordeeld. Nu probeert echter de Turkse regering over de hele wereld regeringen te overtuigen om op te treden tegen scholen die geopend zijn door mensen die niet hebben deelgenomen aan de couppoging, en die geweld altijd categorisch hebben afgewezen. Mijn oproep aan regeringen over de hele wereld is dat zij deze vorderingen door de Turkse regering negeren en haar irrationele eisen verwerpen.

Inderdaad, de politieke beslissing van de Turkse regering om de Hizmetbeweging aan te wijzen als een terroristische organisatie leidde tot de sluiting van scholen, ziekenhuizen en hulporganisaties. Degenen die zijn gevangen gezet zijn leraren, ondernemers, artsen, academici en journalisten. De overheid heeft geen enkel bewijs geleverd om aan te tonen dat de honderdduizenden die uit hun baan zijn gezet en op wie de heksenjacht zich nu richt de staatsgreep steunde of dat ze werden geassocieerd met welke vorm van geweld dan ook.

Acties zoals het afbranden van een cultureel centrum in Parijs, vasthouden of in gijzeling nemen van familieleden van gezochte personen, vastgehouden journalisten de toegang tot medische zorg weigeren, het sluiten van 35 ziekenhuizen en de humanitaire hulporganisatie Kimse Yok Mu, of 1500 decanen dwingen om ontslag te nemen als onderdeel van een post-coup onderzoek, zijn niet te rechtvaardigen.

De recente zuiveringen worden voorgedaan als een inspanning om alleen Hizmet-deelnemers aan te pakken, echter ontdoet de Turkse regering in feite iedereen die niet loyaal is aan de regerende partij en intimideert tegelijkertijd maatschappelijke organisaties. Het is vreselijk om de mensenrechtenschendingen in Turkije te zien, waaronder de martelingen beschreven in het recente rapport van Amnesty International. Dit is echt een menselijke tragedie.

Het feit dat de couppoging – die een anti-democratische interventie tegen een gekozen regering was – werd verijdeld met steun van de Turkse bevolking, is van historisch belang. Echter, het feit dat de coup mislukt is betekent nog geen overwinning voor de democratie. Zolang er sprake is van overheersing door een minderheid, of van overheersing van de meerderheid die resulteert in de onderdrukking van een minderheid, of de heerschappij van een gekozen alleenheerser, is er geen sprake van een echte democratie.

Men kan niet van democratie spreken in afwezigheid van de rechtsstaat, de scheiding der machten, essentiële mensenrechten & vrijheden en met name als de vrijheid van meningsuiting niet wordt nageleefd. Ware overwinning voor de democratie in Turkije is alleen mogelijk door de heropleving van deze kernwaarden.

  • Fethullah Gülen is een intellectueel, prediker en een sociaal pleitbezorger
De pijlers van de dialoog: Liefde, medeleven, tolerantie, en vergevingsgezindheid

De pijlers van de dialoog: Liefde, medeleven, tolerantie, en vergevingsgezindheid

Geschreven door Fethullah Gülen

Religie vraagt om liefde, medeleven, tolerantie en vergevingsgezindheid. Daarom  zou ik een paar woorden over deze fundamentele universele waarden willen zeggen.

Liefde is het meest essentiële element in elk bestaan, een stralend licht en een grote macht die alle weerstanden kan overwinnen. Het verheft elke ziel die de liefde in zich opneemt en bereidt haar voor op de reis naar de eeuwigheid. Zij die contact maken met de eeuwigheid door het werk van de liefde, nemen alle andere zielen in zich op door wat zij van de eeuwigheid ontvangen. Zij wijden hun leven aan deze heilige plicht en verdragen hier alle ontberingen voor. Zoals zij liefde uitspreken met hun laatste adem, zo ademen zij ook ‘liefde’ op de Dag des Oordeels.

Liefde is het meest essentiële element in elk bestaan, een stralend licht en een grote macht die alle weerstanden kan overwinnen.

Onbaatzuchtigheid, een verheven menselijk gevoel, brengt liefde voort. Diegene die het grootste aandeel in deze liefde heeft, en gevoelens van haat en wrok heeft uitgeroeid, is de grote held van het mensdom. Zulke helden blijven leven, zelfs na hun dood. Deze verheven zielen, wier dagelijkse licht een nieuwe toorts van liefde in hun innerlijke wereld brengt en wier harten een bron van liefde en onbaatzuchtigheid zijn, worden verwelkomd en zijn geliefd bij mensen. Zij ontvangen het recht van het eeuwige leven van het verheven Hof. Zelfs de dood of de Dag Des Oordeels kunnen hun sporen niet wissen. Liefde, de meest directe weg naar iemands hart, is de weg van de Profeet. Diegenen die deze weg volgen, worden niet afgewezen. Ook al worden zij door sommigen afgewezen, de meeste anderen verwelkomen hen. Als zij eenmaal verwelkomd zijn door de liefde, weerhoudt niets hen ervan hun doel te bereiken.

Alles spreekt van en belooft medeleven. Daarom kan het heelal worden beschouwd als een symfonie van mededogen. Een menselijk wezen moet mededogen tonen met alle levende wezens, want dit is een voorwaarde voor het mens-zijn. Hoe meer mensen mededogen tonen, hoe verhevener zij worden: hoe meer zij hun toevlucht zoeken in onderdrukking en wreedheden, hoe meer zij te schande worden gemaakt en vernederd. Zij worden de schande van de mensheid.

Profeet Mohammed vertelt dat een prostituee naar het Paradijs gaat omdat zij een van de dorst stervende hond te drinken heeft gegeven, terwijl een andere vrouw naar de Hel gaat omdat zij een kat die verhongerde, liet sterven.

Jezus zei tot een menigte mensen die enthousiast een vrouw wilden stenigen: “Als iemand van jullie zonder zonden is, laat hem de eerste steen gooien”

Vergeven is een grote deugd. Vergiffenis kan niet afzonderlijk van deugd worden beschouwd en deugd niet los van vergiffenis. Iedereen kent het spreekwoord ‘Jonge mensen maken fouten, het is aan de ouderen om hen te vergeven’. Hoe waar!
‘Vergeven worden’ betekent herstel, een terugkeer naar de essentie en zichzelf hervinden. Om deze reden is volgens de Oneindige Genade de meest prettige activiteit die tussen de hartkloppingen van deze terugkeer en dit onderzoek wordt nagestreefd.
Alle wezens, bezield en onbezield, werden geleid naar vergiffenis door de mensheid. Zoals God zijn eigenschappen van vergiffenis aan individuele menselijke wezens toont, zo legt hij de schoonheid van het vergeven in hun harten. Terwijl Adam, de eerste mens, zijn essentie een slag toebracht door te vallen, iets wat op de een of andere manier een menselijke eigenschap is, schonk  God hem vergiffenis en verhief hem tot het Profeetschap.

Wanneer mensen zich vergissen, beslag leggen op de magische verrukking van het streven naar vergiffenis en het overwinnen van de schande van persoonlijke zonde en de resulterende wanhoop, dan bereiken zij de oneindige genade en overzien zij de zonde van anderen.

Jezus zei tot een menigte mensen die enthousiast een vrouw wilden stenigen: “Als iemand van jullie zonder zonden is, laat hem de eerste steen gooien”. Kan iemand die deze uitspraak begrijpt een ander stenigen, ook al komt hij of zij zelf in aanmerking om gestenigd te worden? Als alleen al diegenen die anderen vragen een bepaalde beproeving te ondergaan dit zouden begrijpen!

Kwaadaardigheid en haat zijn de zaden van de Hel die door het Kwaad onder de mensen wordt verspreid. In tegenstelling tot hen die zulk kwaad aanmoedigen en het land in een kuil van kwaad veranderen, zouden wij vergiffenis schenken aan hen wier problemen hen de afgrond in duwen. Zij die vergeven noch anderen tolereren, maakten de afgelopen paar eeuwen tot de meest afschrikwekkende van allemaal. Wanneer zulke mensen over onze toekomst moeten beslissen, dan zal het inderdaad een vreselijke tijd zijn. Het grootste geschenk dat de huidige generatie haar kinderen en kleinkinderen kan geven, is hen te leren hoe te vergeven, zelfs bij het wreedste gedrag en bij schokkende gebeurtenissen. Wij geloven dat vergiffenis en tolerantie de meeste van onze wonden zullen genezen, maar alleen als dit Hemelse instrument in handen is van hen die haar taal begrijpen.

Een prostituee die water aan een dorstige hond gaf, hervond zichzelf in een gang die tot de Hemel reikte..

Onze tolerantie zou zo breed moeten zijn, dat we onze ogen kunnen sluiten voor de fouten van anderen, respect kunnen tonen voor verschillende ideeën en alles vergeven wat vergeeflijk is. Zelfs wanneer onze onvervreemdbare rechten worden geschonden, zouden we de menselijke waarden moeten eerbiedigen en proberen rechtvaardigheid te stichten. Zelfs vóór de grofste gedachten en de wreedste ideeën, met een voorziene voorzichtigheid en zonder over te koken, zouden wij moeten antwoorden met een mildheid die in de Koran ‘zachte woorden’ wordt genoemd. Wij zouden dit zo moeten doen dat wij de harten van anderen kunnen raken door een weg te bewandelen die uit een teder hart, een zachte benadering en mild gedrag bestaat.

Wij zouden een dusdanig brede tolerantie moeten hebben dat wij van tegenstrijdige ideeën kunnen profiteren. Ook al wordt ons niets gezegd, wij moeten ons hart, onze geest en ons bewustzijn in goede gezondheid houden.
Tolerantie, wat wij soms gebruiken in plaats van respect en genade, vrijgevigheid en verdraagzaamheid, is het meest essentiële element van morele systemen. Het is ook een zeer belangrijke bron van geestelijke discipline en een hemelse deugd voor mannen en vrouwen. Met tolerantie, bereiken gelovigen een nieuwe diepgang, reiken zij uit naar oneindigheid en krimpen vergissingen en fouten in tot een bagatel. Zowaar de behandeling van Hem die is voorbij tijd en ruimte, passeert altijd het prisma van tolerantie, en wij wachten op de omhelzing.

Deze omhelzing is zo groots dat een prostituee die water aan een dorstige hond gaf, de kloppers van de ‘Deur van Genade’ raakte en zichzelf hervond in een gang die tot Hemel reikte. Wegens de diepe liefde die hij voor God en Zijn Boodschapper heeft gevoeld, bevrijdde een alcoholist zich en werd plotseling een metgezel van de Profeet. En en moordenaar werd, met de kleinste der Goddelijke gunsten, gered van zijn monsterlijke psychose, en werd verheven naar het hoogste niveau, dat zijn natuurlijke capaciteit verre overtrof.

Onze tolerantie zou zo breed moeten zijn, dat we onze ogen kunnen sluiten voor de fouten van anderen, respect kunnen tonen voor verschillende ideeën en alles vergeven wat vergeeflijk is..

Wij willen dat iedereen ons door deze lens bekijkt, en we verwachten dat de winden van vergiffenis en gratie constant om ons heen blazen.

Wij willen allemaal dat ons verleden en ons heden verwijzen naar tolerantie en verdraagzaamheid, wat ons transformeert en zuivert, zodat wij zonder angst de toekomst tegemoet kunnen zien. Wij willen niet dat ons verleden wordt bekritiseerd of onze toekomst vanwege het heden verduisterd wordt.

Wij verwachten liefde en eerbied, hoop op tolerantie en vergiffenis, en willen met een gevoel van vrijheid en affectie worden omhelsd. Wij verwachten tolerantie en vergiffenis van onze ouders als reactie op ons kwalijk gedrag thuis, van onze leraren als reactie op onze misdragingen op school, van de onschuldige slachtoffers van onze onrechtvaardigheid en onderdrukking, van de rechter en de aanklager in het hof en van de Rechter der Rechters (God) in de hoogste rechtbank.

Verrassend maar niet gevaarlijk Jürgen Habermas

Toen hem gevraagd werd een reactie te geven op de lijst van intellectuelen en denkers die gekozen werden door de bladen Foreign Policy en Prospect, vertelde de Duitse filosoof Jürgen Habermas dat hij geen gevaar zag in de top tien van die lijst: allen moslims.

Zelf stond hij ook op de lijst en maakte hij kans om te worden gekozen tot de grootste geleerde. Zo ook Paus Benedictus XVI, de Italiaan Umberto Eco en de Amerikanen Noam Chomsky en Al Gore. De eindklassering van de verkiezing bleek echter een grote verrassing. Tien namen die de afgelopen tien jaar niet eerder de lijst hadden gehaald. Tien namen die niet Europees klinken. Tien namen die allen behoren bij moslims uit de hele wereld. Deze tien namen bezetten de eerste tien posities. Negen mannen en één vrouw.

Foreign Policy noemde de uitslag van de lijst een “gevaarlijke trend”. Jürgen Habermas reageert hierop als volgt: “Allereerst wil ik duidelijk maken dat Foreign Policy een solide en liberaal democratisch medium is. Maar de uitslag van hun verkiezing is niet gevaarlijk. Omdat de mensen die verkozen zijn hard gewerkt hebben om zover te komen. Hoewel de huidige top tien heeft gevochten om hoog te eindigen, zijn ze nergens schuldig aan, behalve aan grote werklust.”

In Amerika keek men met argusogen naar de nummer één op de lijst: Fethullah Gülen. Habermas: “Hij wordt door de neoconservatieve Amerikanen vergeleken met de Iraniër Khomeini. Ze hebben angst omdat Gülen en de andere negen van de top tien allen moslim zijn. Maar dit zijn geleerden, professoren van universiteiten, bankiers en zelfs Nobelprijswinnaars.”

De angst is misschien ongegrond, de verrassing in de Westerse wereld is wel degelijk begrijpelijk. “Als westerse mensen een westerse filosoof of wetenschapper in de top tien hadden willen zien, hadden ze meer moeten stemmen. De kiezers van Gülen hebben de wereld verstomd achtergelaten door zo massaal op hem te stemmen”, reageert Habermas.

Laatste aanpassing op dinsdag 03 februari 2009 12:06

Anderen over Fethullah Gülen

Dries van Agt, voormalig minister-president van Nederland:

“De ideeën van Fethullah Gülen zijn zeer belangrijk voor de Westerse wereld. Hij zorgt er voor dat de mens centraal staat in zijn doen. Zijn werk laat zien dat hij tegen oorlogen is en juist een bijdrage levert aan de wereldvrede.”
Tijdens het symposium Erasmus en Gülen, 28 oktober 2008.

 

Prof. dr. Annemarie Schimmel, Duits Arabist:

“Het idee van Fethullah Gülen aangaande ‘begrip, tolerantie en iedereen te aanvaarden in diens eigen hoedanigheid’ is erg evident. Dit zijn echt heel mooie en broodnodige idealen. Men moet niet trachten de ander door middel van dwang te veranderen. Dit gebeurt momenteel maar al te vaak. Er zijn veel mensen die, handelend vanuit een zendingsdrang, iedereen naar eigen voorbeeld wensen te veranderen.”

 

Bartholomeos, Grieks-Orthodoxe Patriarch:

De zeer geachte heer Fethullah Gülen is werkelijk een voorbeeld van vrede, tolerantie en de gemeenschappelijke universele waarden die zowel staatshoofden als de hele mensheid bindt. Wij houden allemaal van hem en respecteren hem.

 

Georges Marovitch, vertegenwoordiger van het Vaticaan in Istanbul:

Om mij heen kijkend zie ik mensen uit alle lagen van de bevolking en vraag mijzelf af: Wat brengt ons hier? Wat is de reden dat onze christelijke, islamitische en joodse broeders zich hier bevinden. Net zoals Roemi honderden miljoenen bij elkaar heeft gebracht, zo oefent ook deze liefdevol pratende, zeer geachte persoon een aantrekkingskracht uit op ons, waardoor wij hier bij elkaar komen. Deze hoogstaande persoon heeft het over liefde. Het is dezelfde liefde die ons hier brengt. Daarom bid ik voor hem. Hij heeft al onze gebeden nodig. Hij is wereldwijd een groot voorbeeld voor ons allen. Sommigen vragen welke krachten er achter hem schuilgaan. Daarop zeg ik: ‘Hij heeft slechts één wapen en dat is Gods liefde.’

 

Bülent Ecevit, voormalig premier van Turkije:

De heer Gülen heeft aangetoond dat de islam gepaard kan gaan met moderniteit, democratie en vooruitgang.
Bron: Ufuk Turu, Eyüp Can, İstanbul, 1996

 

Prof. dr. Thomas Michel, Secretaris-Generaal departement interreligieuze dialoog van het Vaticaan:

“In mijn optiek ligt de reden dat Fethullah Gülen zowel door ‘seculieren’ als door ‘streng-gelovigen’, zowel door ‘rechts’ als door ‘links’ wordt aangevallen, verscholen in het feit dat hij in deze kwestie, die hij overigens als een doodlopende weg beschouwt, geen partij kiest.

Ik leerde deze scholen kennen toen ik in 1995 in het plaatsje Zamboanga op het eiland Mindanao, in het noorden van de Filippijnen, hoorde van een ‘Turkse school’, enkele kilometers buiten de stad. Toen ik naar die school ging, viel mij als eerste het grote bord in de tuin op met de tekst ‘Filippijns-Turkse school voor tolerantie’. Dit was een verrassende naam in Zamboanga, een gebied waar 50% christen en 50% moslim is en al ruim 20 jaar verschillende separatistische Morobewegingen een gewapende strijd voerden tegen de strijdkrachten van de regering. Door de Turkse directeur en leden van het schoolpersoneel werd ik buitengewoon goed ontvangen. Op school studeerden meer dan duizend leerlingen en ze verbleven in (school)internaten. Van de school, waarvan een deel moslim en een deel christelijk was, het Turkse personeel en hun Filippijnse collega’s heb ik begrepen dat het geen loze kreet is om mee te pronken, dat hun school een instituut is dat is toegewijd aan de ontwikkeling van tolerantie. In een gebied waar ontvoeringen, guerrillaoorlog, kortdurende opstanden, arrestaties, verdwijningen en moorden door het leger en de militante troepen aan de orde van de dag zijn, biedt deze school aan moslim- en christenkinderen een opleiding van hoge kwaliteit, samen met een positief leven en wederzijdse relaties.”

Uit: Küresel Barışa Katkılarıyla Gülen Hareketi (“De bijdrage van de Gülenbeweging aan wereldwijde vrede”) onder redactie van Robert A. Hunt en Yüksel A. Aslandoğan.

 

Prof. dr. Hakan Yavuz:

“De tolerantie van Fethullah Gülen en de waarde die hij toekent aan de mens zijn prijzenswaardig. Ik ben naar de scholen in de Fergana Vallei geweest en heb daar veldonderzoek verricht. Het was voor mij een bron van trots. Gülens benadering en analyse van de islam kan een oplossing bieden voor hedendaagse behoeften. Gülen is een met zijn oren naar de Koran en de soenna, en met zijn ogen naar actuele thema’s gerichte eigentijdse moslimgeleerde en intellectueel.”

Interview met Hakan Yavuz, Nilgün Cerrahoğlu, Milliyet 18 september 1996.

 

Prof. dr. Nilüfer Göle:

“Zolang Turkije geen verbindingen kan aanleggen tussen zijn verleden en toekomst, traditie en moderniteit, tussen zichzelf en de wereld, zolang het land, in de woorden van de heer Fethullah Gülen Hodja ‘de metafysieke spanningen’ daartussen niet aankan, zal het zich opwinden. Grijpen naar geweld en uitbundig gejuich zijn de verschijnselen daarvan.

De denkwijze van Fethullah Gülen maakt het aantrekkelijk voor het individu om bescheiden te zijn, voor de gemeenschap om behoudend te zijn, en de islam voor de beschaving. Hij geeft het individu, dat klem zit tussen traditionele onderdrukking en moderne uitbundigheid, het voorbeeld van mensen die hun relatie met Allah niet zijn kwijtgeraakt en van zijn tolerantie.

De leer van Fethullah Gülen toetst het westerse modernisme aan het islamitische conservatisme, geeft daar betekenis aan en wil zelfs moderniteit afpakken als bezit van het Westen. Hij haalt de keten van waarden overhoop waarin moderniteit en verwesterlijking worden vereenzelvigd, waar bescheidenheid en individualiteit tegen elkaar ingaan, conservatisme en moderniteit in conflict met elkaar raken. Wat moderniteit zal belichamen en wat beschaving zal brengen zijn wetenschap, kunst en schoonheid die ‘rondom de wortel van hun eigen geloof’ opnieuw worden vormgegeven.

De Fethullah Hodja-beweging is zowel modernistisch als islamitisch; zij onderscheidt zich van alle andere opvattingen die helemaal opnieuw willen beginnen. De staat (staatloos zijn, betekent wanorde) en democratie (die als een proces wordt gezien) ziet zij los van islamitische bewegingen, zonder hun legitimiteit ter discussie te stellen. Zodoende breekt zij niet af, zoals de bewegingen die tegen het systeem zijn en een vijand willen aanwijzen. Integendeel, zij vormt de geboorte van een moslimbeweging en verwoordt de pretentie een beschaving te zijn op rustige wijze, op een wijze die ver af staat van reactie, gewelddadigheid, kinderziekten, en zij vormt haar eigen elite.”

 

Prof. dr. Şerif Mardin:

“Ik vond het persoonlijk erg interessant dat Fethullah Gülen sprak over de verschillen tussen ‘maatschappij’ en ‘gemeenschap’. Het feit dat de maatschappij is gebaseerd op belangen, wat noodgedwongen het principe met zich meebrengt de belangen van morgen nu al te berekenen, verzwakt deze bouw en zoals Weber dat ook heeft gezegd, sluit de mens na enige tijd op in een ‘metalen kooi’. Het zou ieders doel moeten zijn om op deze weg verder vooruit te komen. Er is ook geen twijfel mogelijk dat het geloof hierbij een stevige basis verschaft. Fethullah Hodja heeft het over de versterkende kracht van dit geloof. En inderdaad, bij mensen die door zijn ideeën zijn geïnspireerd, is het mogelijk voorbeelden van opoffering te zien die we in deze tijd maar mondjesmaat tegenkomen.
Dat de levendigheid in de islam vandaag de dag wordt gewaarborgd, komt bij moslims voort uit de noodzaak om te discussiëren. De aanwijzingen van Fethullah Gülen om deze noodzaak te erkennen, zijn hoopgevend.”

 

Nevval Sevindi:

De algemeen directeur van een school knoopte een hechte band aan met twee Koerdisch sprekende nieuwe leerlingen en luisterde naar hun problemen. Hij liet hen eten, drinken en wees hen een plaats aan om te slapen. Maar 15 dagen later werden deze kinderen onhandelbaar. Zij sloegen de ruiten stuk en beschadigden het meubilair. Later bleek dat het hun bedoeling was om de directeur kwaad te maken en zich te laten slaan en/of van school te laten sturen. Zo wilden zij zeggen: ‘Dit is hoe de Turken ons behandelen.’ Maar zij werden met grote liefde bejegend, dat zij uiteindelijk het volgende toegaven: ‘Er werd ons zoveel negatiefs verteld, dat we jullie haatten. Wij waren gekomen om de school in brand te steken, maar dat hebben we niet gedaan (…)’ Een leerling uit Cizre (in Zuidoost-Turkije) schrijft in zijn brief het volgende: ‘Ik beschouwde de Turken altijd als vijand totdat er een studieruimte werd geopend ter voorbereiding op de universiteit. Ik ben van jullie allemaal gaan houden. Als jullie hier eerder naartoe gekomen zouden zijn, dan zou er misschien geen enkel terrorisme hebben bestaan. Mijn oom ging de bergen in, misschien zou hij dat niet hebben gedaan.’

 

Ahmet Turan Alkan:

Fethullah Gülen bevindt zich op geestelijk vlak op het kruispunt tussen ‘intellectueel’ en ‘wijsgeer’. De culturele verworvenheid waarover hij beschikt, laat een verbazingwekkende polyfonie zien. Zijn kijk op zaken, gebeurtenissen en de wereldbevolking, de vastberadenheid en voldane (gemoeds-)toestand zijn die van een volmaakte gelovige. De prijs van het vaandel des geloofs en de vlag der intelligentie die aan één persoon worden gegeven, is hoog en kan alleen worden betaald door het afleggen van een soort ‘lijdensweg’. Wij hebben de plicht om een dergelijke geestesactie die zo hoog heeft kunnen komen, op zijn minst met respect te benaderen.

 

Ali Bayram:

Dat vorm wordt gegeven aan normen van burgergemeenschap die onbekend zijn, omdat ze niet lijken op die van het Westen, dus burgerondernemingen als sociale diensten die goed opgeleid zijn en kenmerkend zijn voor Anatolische tradities, en evenzo door fondsen die kenmerkend zijn voor de tradities, is voor de gemeenschap van Fethullah Hodja zowel een bron van maatschappelijke erkenning als het leggen van een relatie met het verleden en de cultuur van de samenleving. Het is een blijk van de wens tot eenwording en modernisering die voortvloeit uit de cultuur.

Deze stem maakt het belang van interpretatie in de islam, de relatie ervan met de dynamiek van deze tijd en het bestaan van verschillende interpretaties, legitiem vanuit de godsdienst en voor de gelovige groeperingen. Stemmen als die van Fethullah Hodja, die in het kader van deze visie het bestaan van verschillende islamitische en niet-islamitische groeperingen als natuurlijk beschouwen, zijn de grootste middelen om de islam aan deze tijd aan te passen, wat voortkomt uit een beoordeling (idjtihad) en interpretatie (tafsier).

Zoals Şerif Mardin ook aangaf, wat zowel de islamitische gemeenschappen als de Anatolische onderscheidt, is dat zij, anders dan in het Westen, beschikken over een activiteit die persoonlijke en individuele relaties compenseert met de relaties die worden bepaald tussen gezamenlijke groepen. Het begrijpen van de Edele Koran, het woord van Allah, en die door niemand anders kan worden begrepen en niet vergeleken kan worden met dat van iemand anders, en de heilige bronnen is in de islamitische traditie mogelijk met behulp van gidsen. Religieuze leiders die tot gidsen zijn geworden, komen ook te beschikken over de gemeenschapskracht van moslims.

Maar wat is de Fethullah Hodja-beweging dan? Laat ons deze vraag, die wij al vele malen hebben beantwoord, hier nogmaals beantwoorden:

  1. De Fethullah Hodja-beweging is een beweging die, in tegenstelling tot de politieke islam die de laatste jaren aan invloed heeft gewonnen, in de verkondiging van de islam niet uitgaat van de gemeenschap maar uitgaat van de mens. Het gaat over een algemeen ethisch project in plaats van het vestigen van een godsdienstige leefwijze.
  2. Ook al gaat de beweging ter bescherming van de islam uit van de heilige bronnen, beschikt zij over een gemeenschapsproject dat is gebaseerd op het ontwikkelen van een mentaliteit die naar buiten is gericht, dus de ‘gelovige’ aanspoort tot wetenschappelijke strijd, moeite en migratie door hem uit te dossen met wereldlijke kennis en de kracht die daarmee gepaard gaat, in plaats van het creëren van een introvert, abstract model.
  3. Deelname aan de islam maakt zijn relatie af met actie, of beter gezegd: hij onderschrijft zijn relatie met actie. Actie zijn de initiatieven, investeringen en stappen die worden ondernomen bij het verwerven van de status van een goede gelovige. Wat een goede gelovige bepaalt, is dat hij ethiek en kennis op de voorgrond zet bij zijn verkondiging, dus een goed voorbeeld neerzet.

 

Ali Sirmen:

Het heeft geen zin om te discussiëren over of dit gedrag ‘takiyya’ is of niet (d.w.z. of hij zijn ware geloof verbergt). In een democratie is het nodig om de bedoelingen van individuen voor waar aan te nemen tot het tegendeel bewezen is of er serieuze aanwijzingen zijn dat overtuigingen verborgen worden gehouden. Het tegenovergestelde gedrag zou betekenen dat mensen worden beoordeeld op grond van vooroordelen in plaats van hun woorden en daden, en dit zou niets anders zijn dan het recht van de inquisitie.

Şahin Alpay:

We zijn er nu getuige van dat de meer gematigde ‘tolerantere’ islam van Fethullah Gülen niet wordt gepolitiseerd, maar dat de nadruk wordt gelegd op de culturele islam. Godsdienst is een van de belangrijkste en sterkste verworvenheden van de zingevende en culturele wereld. Het tenietdoen van de godsdienst, is, zoals vele ervaringen hebben uitgewezen, een zinloze inspanning die een negatief effect heeft. Godsdienst is niet de drugs van de maatschappij, maar misschien haar cement. Modernisering kan godsdienst versterken in plaats van haar teniet te doen.

 

Üzeyr Garih (1929-2001), ondernemer:

De Almachtige God heeft de mens als het ware als een biologische computer geschapen. Hij heeft er een psychologisch programma in geïnstalleerd. Dit is weliswaar gebaseerd op verdediging, begeerte en egoïsme, maar het zijn opvoeding, religie en geloof die dat zullen beheersen. Ik denk dat de liefde voor mensen en voor God deze gevoelens ergens in werking zullen zetten. Dat kan alleen door opvoeding. Ik wil met name Fethullah Gülen Hodja bedanken die zoveel belang hecht aan opvoeding.

 

İhsan Kalkavan, ondernemer:

Na mijn ontmoeting met Fethullah Gülen, voelde ik de trots, het genoegen en geluk om kennis te hebben gemaakt met iemand die zo nationalistisch is, brandt van vaderlandsliefde, iemand die het onderwijs, dat het grootste probleem van de toekomstige gelukkige dagen van Turkije is, tot een aangelegenheid van het hart heeft gemaakt.

 

Jak Kamhi, ondernemer:

Ik volg al geruime tijd de tolerantie-initiatieven van Fethullah Gülen en juich deze toe. Dankzij deze initiatieven kunnen we vandaag de dag de prijzenswaardige waarden van onze samenleving breed etaleren in heel de wereld. Grote rampen die elders zijn doorleefd, maar ook hetgeen in Duitsland is voorgevallen zullen we ook na duizend jaar niet vergeten. Het komst steeds weer terug, niets in de geschiedenis kan worden gewist. Zo ook de Fethullah Gülen-beweging, die ik van harte toejuich. Laat ik hier aan toevoegen dat, indien mijn voorouders deze tolerantie niet van de Ottomanen had ondervonden, ik vandaag niet in leven zou zijn.

 

Ayşe Şasa, scenarioschrijfster:

Als ik Fethullah Gülen Hodja-efendi lees, krijg ik het gevoel dat na een geleidelijk verval van driehonderd jaar dat een bepaald gebied de hoop op de toekomst en dromen te ontnemen, dat gebied weer op het punt staat om helemaal opnieuw, schitterend, een zover het oog reikt uitgebreide en universele krachtsinspanning te tonen.

 

Bulut Aras, acteur:

De toorts die Fethullah Gülen heeft aangestoken, het licht dat hij heeft ontstoken, zal de gehele wereld verwarmen en verlichten en aanleiding geven tot de opvoeding van een schitterend mooie gouden generatie.

 

Alparslan Türkeş (1917-1997), voormalig partijleider van de MHP (Milliyetçi Hareket Partisi ofwel ‘De Partij van de Nationalistische Beweging’) en auteur:

Fethullah Gülen Hodja-efendi heeft een welverdiende troon in het hart van het Turkse volk weten te plaatsen. De werken van Hodja-efendi, die reiken van Europa tot en met Griekenland, van Canada tot en met Jakoetsk, die zelf verder helemaal niets in de wereld heeft aan persoonlijke bezittingen, zich volledig heeft toegewijd aan de verspreiding van kennis en die de spirituele dynamiek van ons land is, zijn in ieder opzicht achtenswaardig.

 

Hüsamettin Cindoruk: voormalig partijleider van de DYP (Doğru Yol Partisi of ‘Partij van het Rechte Pad’):

Hodja-efendi is iemand die ik liefheb en respecteer. Echter, iedereen, te beginnen met het leger, vraagt: ‘Hoe kan iemand als u die seculier, democratisch en beschaafd is van Fethullah Gülen houden?’ Sommige kringen hebben twijfels die voortkomen uit een gebrek aan dialoog. Ze denken dat Gülen op een dag zal zeggen: ‘Tot hier. Laten we er een eind aan maken.’ Terwijl, als ze kennis met hem zouden maken en met hem zouden praten, ze zouden zien dat daar geen sprake van is.

 

Mesut Yılmaz, voormalig partijleider van de ANAP (Anavatan Partisi of ‘Partij van het Moederland’):

Deze diensten die vandaag de dag enorme proporties hebben aangenomen en al de fondsen en giften die deze diensten mogelijk hebben gemaakt, zijn eigenlijk allemaal het gevolg van het gevoel van vertrouwen dat in de persoon van Fethullah Gülen Hodja-efendi gesymboliseerd is.

 

Muhsin Yazıcıoğlu, partijleider van de BBP (Büyük Birlik Partisi of ‘Partij van de Grote Eenheid’):

Fethullah Gülen Hodja-efendi heeft in Turkije een zeer belangrijke periode ingeluid op het gebied van onderwijs. Hij is een van de weinige personen die zich ervan bewust is dat het onderwijs de basis vormt voor ons volk om een verlichte, vredige en sterke toekomst te kunnen inrichten. Niemand kan een mens die met onderwijs en kennis is omgeven, gemakkelijk bedriegen. Fethullah Gülen heeft ervoor gezorgd dat de jeugd die richting op werd geleid. Hij heeft geprobeerd een jeugd op te leiden die zich afzijdig houdt van alle vormen van terreur en geweld, die volksgericht is, nationaal denkt en die geen problemen heeft met de staat als organisatie, maar die wel openstaat voor verandering en geschikt is voor verbreiding.

Maak kennis met Fethullah Gülen, ‘s werelds grootste publieke intellectueel

Toen de tijdschriften Foreign Policy en Prospect lezers vroegen te stemmen voor ’s werelds grootste publieke intellectuelen, won één man met straatlengte voorsprong: de islamitische geleerde Fethullah Gülen, een inspirerende leider voor miljoenen volgelingen over de hele wereld en persona non grata voor velen in vaderland Turkije, waar sommigen hem als bedreiging zien voor de seculiere orde van het land. In een zeldzaam interview spreekt Gülen met Foreign Policy over terrorisme, politieke ambitie, en waarom zijn beweging verkeerd wordt begrepen.

[divider]

Foreign Policy: Hoe voelt het benoemd te zijn tot ’s werelds grootste publieke intellectueel?

Fethullah Gülen: Ik heb me nooit voorgenomen of gewenst verkozen te worden tot iets belangrijks in de wereld. Ik heb altijd geprobeerd een bescheiden dienaar van God en een bescheiden lid van de mensheid te zijn. De Koran zegt dat de mensheid is gecreëerd om God te aanbidden en te erkennen en, als een dimensie van deze aanbidding, de wereld te verbeteren door strikt corruptie of bloedvergieten te vermijden. Het noodzaakt alle dingen en wezens met veel compassie te behandelen. Dit is mijn filosofie, wat me verplicht afstand te houden van alle wereldlijke titels en rangen. Maar ik sta niet onverschillig tegenover gebaren van vriendelijke mensen. Het was een warm gebaar (van de stemmers) om mij te benoemen tot ’s werelds grootste publieke intellectueel, een titel waartoe ik mij nooit gerechtigd kan zien.

FP: Koestert u enige politieke ambities?

FG: Ik heb nimmer (politieke) ambities gehad en noch zal ik dit ooit hebben. Het enige wat me aan het hart gaat is te proberen God tevreden te stemmen door Hem correct te laten kennen en geliefd te maken bij de mensheid.

FP: Waar past de islam in het politieke leven van een moslim?

FG: De islam is een religie die zich hoofdzakelijk richt op de onveranderlijke aspecten van het leven en het bestaan, daar waar politieke systemen zich uitsluitend concentreren op sociale aspecten van het wereldlijke leven. De islamitische basisprincipes geloof, aanbidding, moraal, en gedrag worden niet beïnvloed door veranderende tijden. De islam schrijft geen vastgestelde onveranderlijke vorm van bestuur voor, noch doet het een poging die vorm te geven. De islam heeft nooit een theocratie in haar naam aangeboden noch gevestigd. Integendeel, de islam vestigt fundamentele principes die het algemene karakter van een regering oriënteren. Dus, politiek kan geen factor zijn in het vormgeven van de islam, noch kan het daden en gedragingen van moslims sturen in naam van de islam.

FP: Waarom denkt u dat uw beweging door zoveel Turken wordt gewantrouwd?

FG: Ik denk niet dat zoveel Turken mijn activiteiten wantrouwen. Het idee dat deze beweging van vrijwilligers door zoveel Turken gewantrouwd zou worden ontstaat op dezelfde wijze en vanwege dezelfde redenen als dat de wereld steeds meer hoort over moslims die door de media radicaal genoemd worden. Omdat degenen die deze indruk wekken extreem luidruchtig zijn, kunnen sommigen waarnemers misleid worden.

FP: Honderden scholen zijn over de hele wereld opgericht rondom het wereldomvattende model dat u introduceerde, een mengeling van wetenschap en religie. In hoeverre worden de scholen die bestuurt worden door de Gülenbeweging centraal gestuurd?

FG: Mijn enige rol in het oprichten van de scholen was door de suggestie te geven en het openen ervan aan te moedigen. Maar het is onmogelijk voor een (centrale autoriteit) om alle scholen te besturen. Ze bevinden zich in meer dan 100 landen, en er moeten ongetwijfeld veel verschillende bedrijven zijn geweest die ze hebben opgericht en nu besturen. Sommigen kunnen relaties of interacties hebben. Anderen kunnen weer hun ervaringen met elkaar delen.

FP: Wat is de grootste misvatting over de Gülenbeweging?

FG: Ik kan concepten als Gülenisme of Gülenisten niet accepteren. Ik was slechts een schrijver en een officiële prediker onder de mensen. Ik kan geen directe invloed uitoefenen op een persoon of activiteit. Het is onvoorstelbaar dat ik druk kan uitoefenen op wie dan ook.

Maar sommige mensen kunnen mijn mening waarderen en mij respecteren, en ik hoop dan ook dat ze niet bedrogen zijn uitgekomen. Sommige mensen denken dat ik leider van een beweging ben. Sommigen denken dat een centrale organisatie verantwoordelijk is voor alle instituties die ze ten onrechte aan mij verbinden. Ze negeren de ijver die velen hebben om de mensheid te dienen en God tevreden te stemmen. Ze negeren de vrijgevigheid van mensen. Zulke misverstanden kunnen ertoe leiden dat anderen financiële bronnen van de scholen wantrouwen. Een kleine minderheid in Turkije beschuldigt me zelfs politieke aspiraties te hebben, terwijl ik jarenlang worstel met grote gezondheidsproblemen.

FP: U predikt een gematigde, tolerante iIslam. Wat denkt u dat de oorzaak is van terrorisme?

FG: De islam verafschuwt en veroordeelt elke vorm van terrorisme en alle terroristische activiteiten. Ik heb herhaaldelijk verklaard dat het onmogelijk is voor een ware moslim om terrorist te zijn, noch kan een terrorist beschouwd worden als een ware moslim. Terrorisme is één van de hoofdzondes die de Koran bedreigt met hellevuur.

Het is een feit dat gedurende de afgelopen eeuwen moslims achter zijn geraakt in wetenschap en technologie. De moslimwereld lijdt onder interne divisies, antidemocratische praktijken, en de schending van fundamentele mensenrechten en vrijheden. Maar moslims hebben nooit en kunnen nooit verwachten dat de oplossingen voor hun problemen bij terreur liggen.

(Terrorisme) is gevormd door bepaalde fundamentele problemen, (inclusief) onwetendheid, armoede, en angst voor anderen. Sommige mensen maken misbruik van jongeren en dwazen. Ze zijn gemanipuleerd, misbruikt, en zelfs gedrogeerd tot zoverre dat ze gebruikt kunnen worden als moordenaars met het voorwendsel van gestoorde idealen of doelen.

Om terrorisme te verslaan, moeten we erkennen dat we allen mensen zijn. Het is niet onze keuze om te behoren tot een bepaald ras of familie. We zouden vrij moeten zijn van angsten voor de ander en genieten van diversiteit binnen democratie. Ik geloof dat dialoog en onderwijs de meest effectieve manieren zijn om onze geschillen te overwinnen.

FP: Wilt u ooit terugkeren naar Turkije?

FG: Ik verlang zeker naar mijn land en mijn vrienden daar. Maar ik heb mezelf overgegeven aan mijn lot en ben bereid me te schikken naar elk oordeel.

Fethullah Gülen, een islamitische geleerde die nu leeft in de Verenigde Staten, is verkozen tot ‘s werelds grootste publieke intellectueel in de 2008 FOREIGN POLICY/Prospect poll.